29 Aralık 2010 Çarşamba

HAMİLELİKTE 18-20 HAFTA

Amerikan Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Alper Mumcu, hamileliğin ilk ayından doğuma kadar olan süreci anlatıyor...

Hamilelerin en büyük sıkıntısı kuşkusuz mide bulantıları. 6’ncı haftadan sonra başlayan bulantılar 16’ncı haftanın sonuna kadar sürebiliyor. Sabahları uyanır uyanmaz kraker yemek, sık sık bir şeyler atıştırmak, yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmak şikayetleri hafifletiyor

18’inci bebekte ve anne adayında nasıl değişiklikler olur?

Dr. Alper Mumcu: Bebeğin kemiklerinin büyük bir kısmı hâlâ lastik sertliğindedir ancak giderek sertleşir ve doğumdaki halini alır. Yeterli kalsiyum almayı ihmal etmemek kemik olgunlaşması için çok önemli. Anne karnındaki bebeğin uyanık olma ve uyuma periyotları vardır. Bebek kendisine uygun ve sevdiği bir uyku pozisyonu seçebilir ve uyku döneminde bu pozisyonu alabilir. Gözlerin üzerinde kaşlar ortaya çıkmaya başlar. Kız bebeklerde pelvis içinde gelişen yumurtalıklarda ilkel yumurta hücreleri belirir. Bunlar daha sonra hayatı boyunca sahip olacağı ve menopoza kadar her adet döneminde tüketecekleri yumurta hücrelerine dönüşecektir. Yine kız bebeklerde rahim tamamen oluşmuştur. Erkek bebeklerde ise prostat bezi gelişimini tamamlar. Cilt altında kahverengi yağ içeren doku meydana gelir. Deriyi kaplayan ve ‘verniks caseosa’ adı verilen krem şeklindeki madde izlenebilir. Plasenta gelişimini tamamlar ve bu haftadan sonra kalınlığı artmaz, sadece çap olarak büyür. Dışarıdan bakıldığında kişinin gebe olduğu artık çok rahat anlaşılabilir. Bebek hareketlerinin çoğu anne adayı tarafından hissedilebilir. Hareketleri hâlâ hissetmeyenler paniklememeli çünkü 1-2 haftalık daha zaman var. Artan kan hacmine bağlı olarak çeşitli şikayetler olabilir. Yine düz kas gevşemelerine bağlı olarak ani tansiyon düşmeleri görülebilir. Anne adayları yatar pozisyondayken yavaş yavaş ayağa kalkmalı. 35 yaşın üstündeki anne adaylarında ya da üçlü testte şüpheli durum saptananlarda amniyosentez bu haftalarda yapılır.

19’uncu haftada hamileliğin gelişimi nasıldır?

Hamilelikte 19. HaftaDr. Alper Mumcu: Bu haftadan itibaren 5’inci aya girildi. Anne adayları eski kıyafetlerinin hemen hemen hiçbirinin üzerlerine olmadığını fark edecektir. Bir başka değişiklik ise anne adayının memelerindeki kahverengi alanın giderek büyümeye başlamasıdır. Areola adı verilen bu bölge memenin yarısını kaplayabilir. Bu normal bir durumdur ve doğumdan sonra 12’nci aya kadar devam edebilir. Pek çok çalışan gebe kadın öğle aralarında yarım saat kadar yürümenin kendilerine çok iyi geldiğini söyler. Anne adaylarına yürüyüş tavsiye ediyorum. Yürüyüş hem bünye hem de psikolojik durum için yararlıdır. Bu haftada bebekte ise şu değişiklikler olur: Bebeğin vücudu krem benzeri bir maddeyle çevrilidir. Onun hassas cildini uzun süre suda kalmanın etkilerinden koruyacak olan bu maddenin adı vernix caseosa’dır. Ultrasonda ise bebeğin sürekli hareket halinde olduğu görülebilir. Bu hareketleri pek çok kadın ilk önceleri içinde sanki bir kelebeğin kanat çırpmasına benzetir. Ne yazık ki baba adayları henüz bu heyecana ortak olamayacak. Çünkü hareketler henüz dışarıdan elle hissedilebilecek kadar kuvvetli değildir.

20’nci haftada anne adaylarının dikkat etmesi gerekenler neler?

Bebek anne karnındaki yaşamının yarısını tamamladı. Bu haftadan sonra gebeliğin sona ermesi düşük olarak değil erken doğum olarak isimlendirilir. Bebeğin tüm organlarının ve kalbinin değerlendirildiği malformasyon ultrasonografisi ya da başka bir isimle ikinci düzey ultrason için ideal zaman 20’nci haftadır. Bu haftada rahimin tepe noktası göbek deliği hizasına kadar büyümüştür. Bu dönemden sonra 38’inci haftaya kadar her hafta yaklaşık 1 santimetre yükselir. 38’inci haftadan sonra ise bebeğin doğum kanalına doğru inmesi nedeniyle rahimin tepe noktası da aşağıya inmeye başlar. 20’nci haftadan sonra bebeğin hareketleri rahatça hissedilebilir. Normalde bir bebek saatte en az 2 kez hareket etmelidir. Ancak bu sayı gerçekte çok daha fazla olmasına rağmen sadece yeterince güçlü olan hareketler anne adayı tarafından hissedilebilir. Bu haftada anne adayının göbek deliğiyle kasık arasında orta hatta siyahlık belirmeye başlar. Buna linea nigra adı verilir ve doğumdan sonra kaybolur. Bu haftadan sonra gebelik çatlakları görülebileceğinden önlem almak yararlı olur.
Gebelik çatlaklarının sebebi nedir?

Dr. Alper Mumcu: Hem mekanik gerilmeye bağlı olarak hem de hormonal nedenler ile ortaya çıkabilirler. En sık karnın alt bölümlerinde görülmekle birlikte kalçalarda, uyluklarda, memelerde ve hatta kollarda bile görülebilirler. Genetik dışında karın çatlakları için bir diğer risk faktörü de ani ve fazla kilo artışıdır. Hızla büyüyen karın ciltte gerilmeye ve elastikiyet kaybına neden olarak çatlak oluşumunu sağlayabilir. Bu nedenle dengeli ve ideal sınırlarda kilo alımı çatlak oluşumunu bir ölçüde engelleyebilir. Ortaya çıkan çatlaklar doğumdan sonra ne yazık ki kaybolmazlar. Renk değiştirerek gümüş ya da sedef benzeri bir hal alırlar. Karın çatlaklarının önlenmesi için pek çok ürün piyasada satılıyor. Bunların bebeğe ve anne adaylarına olumsuz bir etkileri de yok. Çatlakların önlenmesi için sağlıklı bir beslenme ve yeterli sıvı alımıyla mümkündür. Duş sırasında karnın yumuşak bir sünger ya da fırça yardımı ile dairesel hareketler ile masaj yapar şekilde ovalanması da ciltteki kan dolaşımını hızlandırarak elastikliğinin korunmasına yardımcı olabilir. Gebeliğin ikinci üç aylık döneminden başlayarak düzenli şekilde cildin nemlendirilmesi de alınabilecek bir diğer önlemdir.

ÖĞÜN SAYISINI 6'YA ÇIKARIN

- Bulantıyı tetikleyen sigara, yemek, parfüm kokusu gibi faktörlerden uzak durun.
- Öğün sayısını 6’ya çıkarın, az ama sık aralıklarla yemek yiyin. Midenizin boş kalmasına izin vermeyin.
- Bulantı hissedildiği anda beyaz leblebi, tuzlu kraker, peksimet, kuru ekmek gibi yiyecekler yiyin.
- Uyandıktan sonra yataktan kalkmadan önce kraker gibi kuru bir şeyler yiyin. Bir süre yatakta dinlendikten sonra kalkın.  Yemek aralarında yeterli sıvı alın.
- Gün içinde zaman zaman mola vererek dinlenin.
- Papatya çayı, zencefil, nane gibi bazı bitki çayları da bulantılarınızı hafifletebilir.
- Bu önlemlerle yakınmalarınız azalmıyorsa ilaç tedavisi gündeme gelebilir

0 yorum:

Yorum Gönder