Kanser nedir? Kanser Tedavileri Nelerdir?
Vücudumuzda kontrolüz biçimde büyüyen kötü huylu tümörlere kanser denir. Her hücrenin bir bölünme sayısı vardır ve nerede ne zaman bölüneceği kusursuz biçimde dizayn edilmiştir. Buna rağmen kanser hücreleri kontrolsüz bölünür ve büyümeye başlar. Bunun neticesinde kanser denilen ölümcül hastalık meydana gelir.
Kanser nasıl oluşur?
Kanserlerin yaklaşık %80-90’ı çevresel ve/veya davranış faktörleri tarafından meydana gelir ve önlenebilme potansiyeli vardır. Kalıtım yoluyla kanser meydana gelme ihtimali çevresel etkenlere oranla çok daha azdır.
x-ışınları, uv (ultraviyole-morötesi) ışınları gibi fiziksel ve birtakım ilaçlar, polisiklik aromatik hidrokarbonlar gibi kimyasal faktörlerin yanında virüsler de biyolojik olarak normal karaktere sahip bir hücre kültürünü transforme ederek kanser oluşturabilirler.
Kimyasal karsinojenler, tümörü ya uygulandığı yerde (örn: cilt) veya absorbe edildiği yerde (örn: bağırsak) ya da metabolizmanın durumuna göre karaciğer, böbrek gibi organlarda, bazen de direkt olarak ilgisi olmayan bir yerde meydana getirirler. Lakin, karsinojene maruz kalma kanser oluşturmak için tek başına bir neden değildir. Karsinojenler fakat uygun yer ve zamanda kanser oluşturabilirler.
Sayabileceğimiz bazı kimyasal karsinojenler şunlardır:
· Hidrokarbonlar: baca temizleyicileri, boya endüstrisinde kullanılan maddeler
· Aflatoksin ( küf mantarı tarafından sentezlenir)
· Nikel, krom
· Sigara (nikotin, tar)
· Yiyecek katkıları
· Birçok ilaçlar
· Parfümlerde kullanılan bazı kimyasallar
Fiziksel faktörlerin, kanserojen kimyasal maddelerin veya onkojenik (kansere sebep olan) virüslerin konak hücre genomu ile etkileşimleri sonucu hücreler değişmekte ve farklı antijenite kazanmaktadır. Bir normal hücrenin kontrolden çıkarak hızla bölünmesiyle oluşan kanserli hücrede birçok anormal doku antijeni belirmektedir. Tümör hücrelerinde yeni yeni antijenler oluşmakta ve normal antijenlerin kaybına veya değişikliğine sebep olabilmektedir. Erken fötal dönemde, normalde bulunan protoonkogenlerin ( kansere neden olabilme potansiyeli olan gen) farklılaşmasıyla anormal genler oluşmakta ve bunlara selüler onkogenler ismi verilmektedir.
Kanser hiçbir biçimde bulaşıcı bir hastalık değildir. Kanser çeşidi iyi huylu ve kötü huylu olmak üzere ikiye ayrılır. İyi huylu(benign) tümörler kanser değildir. İyi huylu kanser başka organlara ya da dokulara yayılmazken kötü huylu kanserin yayılma özelliği vardır. İyi huylu kanser dağılma alanı belirgin, çıkarttığı zaman tekrarlanamaz ve bulaştığı yeri eritemezler.
Kötü huylu kanser çıkarttığında tekrarlayabilir, yayılma alanı kan ve lenf yoluyla uzak organlara kadar gidebilir. En çok görülen kanser çeşitleri; deri kanseri, akciğer kanseri, meme kanseri, sindirim ve üreme kanserleridir. Kadınlarda en çok görülen kanserler; meme, rahim ve bağırsak kanseridir. Erkeklerde en çok görülen kanser çeşitleri ise; kalın bağırsak, akciğer, prostat ve mide kanseridir. Yapılan incelemelere göre tüm kanserlerinin %16’sı, tüm kanser ölümlerinin %28’i akciğer kanseridir. Akciğer kanseri erkeklerde %35, kadınlarda %19’u ilişkilendirilir. Bunun en büyük ölçüde sebeplerinden birisi sigara kullanımıdır.
Kanserin Belirtileri
Bu belirti ve bulgular kanserin köken aldığı doku ve organlara göre değişir. Hatta bazen hiç belirti ve bulgu vermeden muayenede veya kontrolde kanser teşhisi konulabilir. Fakat dikkat edilmesi sizi uyarması gereken bazı belirtiler şöyle sıralanabilir
Bu belirti ve bulgular kanserin köken aldığı doku ve organlara göre değişir. Hatta bazen hiç belirti ve bulgu vermeden muayenede veya kontrolde kanser teşhisi konulabilir. Fakat dikkat edilmesi sizi uyarması gereken bazı belirtiler şöyle sıralanabilir
· Memede veya vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkan şişlik ve sertlikler
· İyileşmeyen yaralar
· Uzun süreli ses kısıklığı ve öksürük
· Yutkunma güçlüğü ve hazımsızlık
· Ben ve siğillerde meydana gelen büyüme, kanama, renk değişikliği, yara...
· Büyük ve küçük abdest yapmakta ki değişiklikler
· Rahim ve makattan gelen normal olmayan bir kanama veya akıntı
Her geçen gün artan kanser olayları geleceğimizi tehdit etmektedir. Kanser aynı zamanda en sık görülen, en çok sakat bırakan ve en çok öldüren hastalıktır. En ölümcül hastalıklardan biri olması hastalığın önemini göstermektedir. Bu süreçte tedavisi de önemlidir. Yapılan onlarca araştırmaların içinde en dikkat çekici olanı kök hücre tedavisidir. Günümüz de yaygın olarak kullanılmamasının sebebi gelişim aşamasında olmasıdır. En önemli kanser tedavileri ise;
1-Kemoterapi: (Kötü hücreleri öldürmek üzere ilaç kullanılması)
2-Radyoterapi: (Işın tedavisi olarak da bilinir. Uygun miktarda ışın verilerek kanser hücrelerin öldürülmesi)
3-Alternatif tıp: (esas tedaviye destek amaçlı, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yarayan ön-tıbbi metot)
4-Cerrahi: (ameliyatla kanserli dokuyu ve çevresindeki bir miktar sağlıklı dokunun alınmasıdır. Birtakım durumlarda gerektiği kadar olmaması halinde radyoterapi ve kemoterapi uygulanmaktadır.)
Kanser tedavilerinde öncül gelen bağışıklık sistemidir. Yalnızca bağışıklık sistemi bu kademede tek başına yeterli değildir.
Kanserin ortaya çıkmasında etkin sebepler ise; halkın yeterince bilinçlendirilmemesi, yetersiz ve düzensiz beslenme, iyonize radyasyon, hava kirliliği ultraviyole ışınları alkol, sigara, virüsler ve genetik faktörlerdir
0 yorum:
Yorum Gönder